حکمت «خصال النساء» در نهج البلاغه، در ظاهر، دو نظام اخلاقی جداگانه برای زنان و مردان به تصویر می کشد. شارحان نهج البلاغه رویکردهای متفاوتی نسبت به این حدیث داشته اند؛ بعضی روایت را کاملاً واضح و بی نیاز از تبیین می دانستند. برخی دیگر با دستکاری معانی صفات مذکور در حدیث، سعی کرده اند از بار منفی معنایی آن ها بکاهند. محدود ساختن دامنه معنایی خصال مذکور به چهارچوبی خاص، فطری دانستن آن ها در سرشت زن...

هدف اصلی این مقاله بررسی تحلیلی مفهوم تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی متفکران مسلمان است. پرسش اصلی تحقیق این است که تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی در چه مواردی و در هر یک از این موارد در چه معنایی به کار رفته و عناصر معنایی آن کدام است؟ این تحقیق مشخص کرد که اولاً این واژه پیش از ابن سینا در ادبیات فلسفی و اخلاقی کاربرد نداشته و در آثار ابن سینا و پس از وی تا قرن هفتم به عنوان یک واژة فرعی و از قرن ...

شاهنامۀ فردوسی به شکل گسترده و منسجم مسائل گوناگون اجتماعی را در بردارد که برخی از این مسائل در وصیّت نامۀ شاهان مشهود است . فردوسی با سرودن وصیّت نامه های فرمان روایان به دو مسأله مهم اشاره دارد : 1 – فضایل اخلاق 2 – رذایل اخلاق در اکثر وصیّت نامه ها، پادشاهان به جانشینان خود توصیه می کنند که هنگام فرمان روایی فضایل اخلاقی را مورد توجه قرار دهند و از رذایل بپرهیزند .

انسان، علاوه بر کالبد جسمانی خویش که آشکار و قابل رویت است، دارای نفسی است پنهان که همچون وجود جسمانی، مبتلا به امراض و بیماری های گوناگون می شود و نیاز به پزشک معالج دارد. بیماری های روح، همان رذایل اخلاقی است که موجب هلاکت و بدبختی انسان می باشد و درمان و سلامتِ آن، در گرو زدودن این غبارهای نفسانی و آراستگی آن به فضایل است که باعث سعادت و رستگاری اوست. در آغاز تولد، نفس آدمی بسان لوح نانوش...

چکیده: قران کتابی است که هدایت انسان ها به سوی کمال، مهم ترین رسالت ان محسوب می شود . انسان برای سیر به سمت کمال و سعادت خویش، باید در همه ابعاد رشد کند. قران، برنامه سعادت انسان را در ابعاد و حوزه های عقاید، احکام، آداب و اخلاق مطرح نموده است . این رساله به بررسی حوزه ی اخلاق و نکات و آموزه های اخلاقی مطرح شده در جزء بیست و چهارم قرآن کریم پرداخته است. هدفی که این رساله به دنبال آن می باشد،...

هدف اصلی این مقاله بررسی تحلیلی مفهوم تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی متفکران مسلمان است. پرسش اصلی تحقیق این است که تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی در چه مواردی و در هر یک از این موارد در چه معنایی به کار رفته و عناصر معنایی آن کدام است؟ این تحقیق مشخص کرد که اولاً این واژه پیش از ابن‌سینا در ادبیات فلسفی و اخلاقی کاربرد نداشته و در آثار ابن‌سینا و پس از وی تا قرن هفتم به عنوان یک واژة فرعی و از قرن ...

اقبال، با رویکردی آسیب­شناسانه نسبت به سیاست جهانی در قرن بیستم، دو نوع سیاست را مورد بررسی قرار داده است: سیاست نبوی و سیاست فرعونی. در حالی که سیاست فرعونی مبتنی بر تخریب جان و جهان، کشاندن مردم به بند و زنجیر، استبداد و جایگزینی رذایل به جای فضایل است، در سیاست نبوی تعمیر جان و جهان، آزاد کردن مردم از غل و زنجیرهای فکری و سیاسی، آزادی و جایگزینی فضایل به جای رذایل پیگیری و دنبال می­شود. در م...

عصر ما عصر بحران ها و چالش های بنیان افکن است و اگر بشر امروز بخواهد تعادل روانی داشته باشد، مقهور شرایط نشود و در روابط فردی و اجتماعی موفق باشد، باید به اخلاق و تربیت اخلاقی روی آورد. هدف این پژوهش، بررسی موضوع تربیت اخلاقی از منظر ملامحسن فیض کاشانی است. وی اهمیت ویژه ای برای این موضوع قائل بوده و از آن با عنوان طهارت باطن یاد می کند. و بیان می کند که تربیت اخلاقی، فراگیری و شناختن و شناسا...

قاعده اعتدال هسته مرکزی فضیلت گرایی اخلاقی ارسطو است. بر اساس این قاعده، همه فضایل اخلاقی در حد وسط قرار دارند و رذایل اخلاقی همه ناشی از افراط و تفریط در اعمال و عواطف است. شارحان و ناقدان گاه در فهم این قاعده مهم دچار اشتباه و اختلاف شده اند؛ یکی از نقاط اختلاف تفسیر معناشناختی یا عمل گرایانه از قاعده اعتدال است؛ تفسیر اعتدال به حد وسط دقیق و به اعتدال کمّی، عدم انطباق قاعده اعتدال بر همه فضای...

از آنجایی که دغدغه بشر در طول اعصار دستیابی به اصیل ترین و ناب ترین معارف بوده است تا بتواند تیشه بر ریشه همه جهالت ها بزند و خود را از بند اسارت جهالت برهاند. این پایان نامه بر آن است تا بتواند راهی را برای دستیابی بشر به ادراکاتی مصون از خطا معرفی نماید. از آنجایی که در روایات معصومین? و آیات قرآن کریم در مورد تأثیر فضایل و رذایل اخلاقی بر شناخت و ادراک، اشاراتی به صورت مستقیم و غیر مستقیم وا...